Glutensiz Beslenme Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir.
Gluten , buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir. Bu protein, yiyeceklerin şeklini korumasına yardımcı olur. Çoğu tahıl, ekmek ve makarna glüten içerir. Glüten yedikten sonra rahatsızlığa yol açan bir gıda intoleransıdır.
Son on yılda, glüten içermeyen gıda tüketimi, glüten intoleransları / alerjileri konusundaki farkındalık, daha iyi teşhis araçlarının ortaya çıkması ve tıbbi ihtiyaçlardan bağımsız olarak bu diyeti izleyen tüketici sayısının artması nedeniyle yaygın bir diyet haline geldi.
Kaçınılması gereken yiyecekler
Sağlıklı kalmak ve semptomlardan kaçınmak için, glüten intoleransı olan bir kişinin, en küçük miktarlarda bile olsa, glüten içeren tüm gıdalardan kaçınması gerekir.
Gluten içeren yiyecekler şunları içerir :
- buğday, arpa, tritikale, çavdar ve malt gibi tahıllarla yapılan herhangi bir yiyecek
- ekmekler
- bira
- bazı şekerler
- birçok tatlı
- hububat
- kekler ve turtalar
- patates kızartması
- makarna
- Işlenmiş etler
- çorbalar
- sos karışımları
- kahverengi pirinç şurubu
- malt somunu, malt sirkesi, bira mayası ve malt bazlı bira ve maltlı süt veya milk shake dahil malt türevleri
- bazı soya sosu türleri
- kendini yağlayan et
- Diğer ürünler, özellikle işlenmiş gıdalar gizli glüten içerebilir. Glütensiz bir diyet izlemesi gereken herkes, üründe glüten olmadığından emin olmak için gıda etiketini kontrol etmelidir.
- Glutensiz olarak satılan ürünler, özellikle normal buğday bazlı ürünler de üreten bir fabrikada yapılmışsa, eser miktarda glüten içerebilir.
- Glüten içerebilen gıda dışı ürünler şunları içerir:
- ruj, dudak parlatıcısı ve dudak kremi
- oyun hamuru
- ilaçlar ve takviyeler
- komünyon gofretleri
Pek çok gıda doğal olarak glütensizdir. Bunlar şunları içerir:
- meyve ve sebzeler
- yumurtalar
- taze etler
- balık ve kümes hayvanları
- işlenmemiş fasulye
- tohumlar ve fındık
- çoğu süt ürünü
- Beyaz pirinç
- tapyoka
- karabuğday, mısır ve mısır unu, keten, kinoa , pirinç, soya, ararot ve darı gibi tahıllar
- pirinç
- yulaf
- kinoa
- karabuğday
- mısır
Pirincin bazı önemli özellikleri ; glüten içermez, düşük seviyelerde protein, sodyum, yağ ve lif içerir ve yüksek miktarlarda kolayca sindirilen karbonhidrat içerir.
Saf yulafın yüksek protein, yağ ve lif içeriği onları çölyak hastaları için uygun bir seçim haline getirir.
Kinoa proteini lizin, metiyonin ve sistein açısından zengindir. Bu nedenle düşük metiyonin ve sistein içeren baklagiller için iyi bir tamamlayıcıdır. Ek olarak, kinoa nispeten iyi bir E Vitamini ve B grubu vitamin kaynağıdır ve yüksek seviyelerde kalsiyum, demir ve fosfor içerir. Aynı zamanda uygun bir yağ asidi bileşimine sahiptir.
Karabuğday tohumları, bir tür çözünür karbonhidrat olan fagopiritolları içerir. Fagopiritoller, gelişmiş glisemik kontrol yoluyla insüline bağımlı olmayan diyabetli hastalarda etkinlik gösteren bir bileşik olan D-chiro-inositol kaynağıdır. Karabuğday düşük glisemik indekse sahiptir ve ayrıca insan sağlığı üzerinde faydalı bir etki gösterir, kan basıncını düşürür ve kolesterol metabolizmasına yardımcı olur.
Mısırın yüksek verimi, onu gıda bulunabilirliğini sağlamada ve gıda güvenliğini teşvik etmede önemli bir ürün haline getirmiştir.
Glutensiz Gıda Kullanımında Karşılaşılan Farklı Zorluklar
Maliyet
Glutensiz ticari gıdalar ile glüten içeren muadilleri arasındaki bir karşılaştırma, glutensiz yemeğinin daha pahalı olduğunu göstermektedir. Bir somun glutensiz ekmeğinin fiyatı normal ekmeğin iki veya üç katıdır. Çölyağa özgü tahıl ürünleri pişirmek, arkadaşlarla veya destek grubu üyeleriyle büyük miktarlarda yiyecek satın almak ve havuç, patates ve yaban havucu, mevsimlik ürünler ve baklagiller gibi daha uzun ömürlü ürünler seçmek gibi faaliyetler, hastaların yiyecek maliyetlerini azaltmalarına yardımcı olabilir.
Beslenme eksiklikleri
Çölyak hastalarının % 20 ila% 38'i beslenme yetersizliği gösterir: % 12-% 69'u demir eksikliği ve % 8-% 41'i B 12 vitamini eksikliği gösterir. Ayrıca çölyak hastalarında hasarlı villuslar, laktaz üretiminin azalması nedeniyle laktoz intoleransına yol açarak fosfor, kalsiyum ve D vitamini eksikliklerine neden olur.
Laktoz intoleransı
Çölyak için yaygın bir sorun şişkinlik, gaz ve ishaldir; bunlar laktoz intoleransını gösterebilir. Bu durumda laktaz enzim üretimi düzelene kadar laktoz tüketiminden kaçınılmalı ve bir veya birkaç ay sınırlandırılmalıdır.